شاندور پتوفی به‌گفتۀ مترجمان کتاب، بزرگ‌ترین شاعر انقلابی مجارستان است و در ردیف معروف‌ترین شاعران انقلابی جهان قرار دارد. من در این یادداشت زیاد وارد زندگی شاندور پتوفی نمی‌شوم؛ چون در مقدمه کتاب شاندور پتوفی شاعر انقلابی مجار، به‌تفصیل درباره‌اش نوشته شده است. با چند اشاره کوچک، و مرور نمونه‌هایی از اشعار او، لینک دانلود کتاب را قرار می‌دهم.
شاندور پتوفی در اول ژانویه سال 1823 میلادی در دهکده‌ای کوچک در مجارستان متولد شد. در تابستان 1849 میلادی، به‌هنگام آخرین پیکارهای دلیرانه ارتش ژنرال بم، پتوفی ضمن یکی از خونین‌ترین نبردها، در روز 31 ژوئیه در شگشوار، در 27 سالگی کشته شد.
درباره کتاب شاندور پتوفی
محمود تفضلی در آغاز کتاب یادداشت کوچکی درباره ترجمه کتاب نوشته است:
ترجمه‌هایی که از اشعار پتوفی در این مجموعه منتشر می‌شود قمتی مستقیماً از زبان مجارستانی و قسمت دیگر از روی ترجمه فرانسوی آنها به‌عمل آمده است و ضمناً با متن اصلی مجارستانی هم مقابله شده است تا تغییراتی که در ترجمۀ فرانسوی آنها راه یافته بود مرتفع گردد. زیرا گاهی اوقات معانی کمی تحریف شده بود تا ترجمۀ فرانسوی شکلی موزون داشته باشد.
کار انتخاب و ترجمه و مقابله اشعار با متن‌های مجارستانی با کمک و همکاری خانم دانشمند مجارستانی «آنگلا بارانی» که به زبان‌های فارسی و فرانسه هم آشنایی کامل دارند، انجام شده است. این اشعار از میان مجموعه آثار پتوفی که مشتمل بر بیش از 800 قطعه کوچک و بزرگ است، انتخاب شده است.
نمونه‌هایی از اشعار شاندور پتوفی
آشنایی من با شاندور پتوفی به‌خاطر شعر سگ‌ها و گرگ‌ها، و اشاره مهدی اخوان ثالث به تاثیرپذیرفتنش از این شعر در سرودن شعر معروف خود به همین نام بود. از اینجا بود که سراغ این کتاب رفتم و آن را خواندم. اینجا علاوه‌بر شعر سگ‌ها و گرگ‌ها پتوفی، چند تکه از دیگر شعرهای او را نیز می‌نویسم؛ باشد که بخوانید و لذت ببرید.
تکه‌ای از شعر «ترانه‌های من»
وقتی که با دختری زیبا روبرو شوم
همۀ افکار را در گوری عمیق دفن می‌کنم
و نگاهم را با عمقی بیشتر، در چشمانش غوطه می‌دهم
بدانسان که ستاره‌ای در آب‌های دریاچه‌ای آرام.
در این هنگام وقتی که ترانه‌هایم به‌وجود آیند
سرخ‌گل‌های وحشی روح عاشقم هستند.
اگر دختر مرا دوست بدارد، به‌خاطر شادیم می‌نوشم
و اگر دوستم ندارد، به‌خاطر رنجم می‌نوشم.
هرجا جامی هست و در آن شرابی
در آنجا شادی‌های رنگارنگ می‌زایند.
در این هنگام وقتی که ترانه‌هایم به‌وجود آیند
رنگین‌کمان روح سرمستم هستند.
تکه‌ای از شعر قهرمانان ژنده‌پوش
برای من بسیار ناچیز است
که بدانم اشعارم پس از من خواهند ماند.
اگر آنها باید در پیکار جان سپارند
بسیارخب، چنین باشد. بگذار بمیرند!
اما ای دیوان من، تو مقدس خواهی بود.
زیرا تو گورستانی خواهی شد که در آن
اندیشه‌های شهیدم خواهند خفت
قهرمانانی که در راه آزادی جان سپرده‌اند.
شعر سگ‌ها و گرگ‌ها از کتاب شاندور پتوفی
آواز سگ‌ها:
در زیر آسمان ابرآلود
طوفان خشمگین می‌خروشد
باران و برف فرزندان همزاد زمستان
بی‌درنگ فرود می‌آیند.
ما را چه باک است؟ کنج مطبخمان
برای ما بسیار مطبوع است
ارباب مهربانمان
آنجا را به ما واگذاشته است.
هیچ غمی برای زندگی نداریم
وقتی که ارباب سیر شود
همیشه چیزهایی باقی می‌ماند
که آن را پیش ما خواهد افکند.
شلاق؟… درست است
که گاهی صدا می‌کند
و این صدا مسلماً دردآور است
اما استخوان سگ زود جوش می‌خورد.
وقتی که خشم ارباب فرونشیند
دوباره ما را به خود خواهد خواند
و ما هم با اشتیاق بسیار می‌رویم
تا پای بخشنده‌اش را بلیسیم.
آواز گرگ‌ها:
در زیر آسمان ابرآلود
طوفان خشمگین می‌خروشد
باران و برف فرزندان همزاد زمستان
بی‌درنگ فرود می‌آیند.
صحراست و نیستی
در اینجا که ما هستیم
حتی یک بیشۀ کوچک هم نیست
که ما را پناه دهد.
از بیرون سرماست
و از درون گرسنگی
دو دشمن سرسخت
که بی‌امان بر ما می‌تازند.
و اینک دشمن سومین:
سلاح آتشین و آماده…
روی برف سپید
خون سرخ ما می‌چکد.
سردمان است و گرسنه‌ایم
و پهلوهامان با گلوله‌ها سوراخ شده است.
سهم ما بینوایی‌هاست
اما «آزاد» هستیم.
تکه‌ای از شعر زنم و شمشیرم
اکنون که در آغوش من است
چرا نباید ببوسمش؟
دهان من برای بوسیدن
نه خسیس است و نه ناتوان
ما پرگویی می‌کنیم
اما همیشه نیمه‌کاره
زیرا نیمی از حرف‌ها
در میان بوسه‌ها گم می‌شود.
آخرین شعر
عشق و آزادی؛
این دو را می‌خواهم
جانم را فدا می‌کنم
در راه عشقم
و عشقم را
در راه آزادی
دانلود رایگان کتاب
شاعر: شاندور پتوفی
مترجمان: محمود تفضلی و آنگلا بارانی
ناشر: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی
نوبت انتشار: چاپ دوم 1357
موضوع: شعر انقلابی – اشعار مجارستانی
تعداد صفحات: 97 صفحه
حجم فایل: حدود 2 مگابایت
برای دانلود رایگان کتاب شاندور پتوفی روی لینک کلیک کنید. این نکته را هم در انتها اشاره کنم که چاپ اول کتاب زندگی و اشعار شاندور پتوفی در تاریخ 24 اسفند 1331، به مناسبت صدوپنجین سالگرد انقلاب 1848 مجارستان در تهران منتشر شده است. برای دانلود کتاب‌های نایاب وارد بخش معرفی کتاب وبلاگ شوید.