اگر می‌خواهید با زندگی نیما یوشیج، اشعار او، و تاثیرش در جریان شعر فارسی و تولد شعر نو آشنا شوید، یکی از بهترین منابع، کتاب خانه‌ام ابری است دکتر تقی پورنامداریان است. استاد در این کتاب از چشم‌اندازهای متفاوتی به شعر نیما نگریسته‌اند و نتیجۀ سال‌ها پژوهش خود را در کتاب به‌نسبت کم‌حجمی منتشر کرده‌اند.
من در ادامه فهرست مطالب کتاب شعر نیما از سنت تا تجدد را کامل و باجزئیات می‌نویسم تا کمک‌حال شما در انتخاب و خرید آن باشد. اطلاعات دیگر در انتهای همین یادداشت خواهد آمد.
فهرست کتاب
کتاب با مقدمه، و نگاهی گذرا به زندگی نیما یوشیج آغاز می‌شود. اطلاعات این بخش برای شناخت شخصیت نیما و زندگی‌نامه او مفید است. بعد از این دو بخش، قسمت تخصصی کتاب شروع می‌شود.
صورت و محتوا در شعرهای نیما
- مقدمه
- الف. شعرهای سنتی
- نگاهی آماری به قالب‌های سنتی
- قصیده طوفان
- مرثیه‌الرثا
- پنج غزل
- قطعه‌ها
- مثنوی‌ها
- قصۀ رنگ‌پریده: شرج عشق و مصائب
- ب. شعرهای نیمه‌سنتی
- شعر شب
- محبس، خارکن
- افسانه
- شهید گمنام
- ای عاشق فسرده
- داستانی نه تازه
- شیر
- خانواده سرباز
- عقاب نیل
- ترکش روزگار
- قلب قوی
- سرباز فولادین
- مرغ غم، از عمارت پدرم
- تلخ؛ سال نو؛ گنج است خراب را
- جامعه مقتول
- تحلیلی از تنوع قالب‌های شعرهای نیمه‌سنتی و اشاره به چهارپاره
- اشاره‌ای به صورت و معنی: افسانه
- ج. شعرهای آزاد
- مقدمه: صورت و قالب شعر آزاد؛ مقایسۀ شعر آزاد، با شعرهای سنتی و نیمه‌سنتی
- وزن شعر آزاد
- زمینه‌های عاطفی و معنایی دیگر؛ عشق و غم در شعرهای نیما: مفسدۀ گل، یادگار
- خانۀ سریوئلی، منظومه به شهریار
- دردها و گرفتاری‌های مردم فقیر
- اشاره به حوادث سیاسی و اجتماعی؛ انعکاس اوضاع اجتماعی در شعر نیما
- امید و خوش‌بینی: ناقوس
- خروس می‌خواند
- پادشاه فتح
- نیما و مخاطبان شعر او
- ققنوس: وصف حالی سمبلیک از نیما
- غراب؛ مرغ غم
- مرغ مجسمه، مرغ‌های دیگر در شعر نیما
- مرغ آمین
- بر فراز دشت؛ سوی شهر خاموش
- جاده خاموش است؛ بر فراز دودهایی، اشاره به چند شعر دیگر
مسئلۀ زبان در شعرهای نیما
- مقدمه
- تقسیم‌بندی زبان شعرهای نیما (سنتی، نیمه‌سنتی، آزاد)، همراه با نمونه‌ها و تحلیل آن‌ها
- تصرفات زبانی
- نارسایی‌های دیگر صرفی و نحوی
- اسباب و علل هنجارگریزی زبانی
- زبان سمبلیک و تاویل شعر گل مهتاب
مسئلۀ معنی در شعر کهن و شعر آزاد نیمایی
- معنی در شعر کهن
- از نشانه تا معنی در شعر کلاسیک
- از نشانه تا معنی در شعر نیما
- تاویل و زبان سمبلیک
- پیوندهای عین و ذهن
- سبک خراسانی و عراقی و پیوند جانبی
- سبک هندی و پیوند تناظری
- شعر نیما و پیوند جانشینی، با اشاره به: تفاوت نیما با شاعران کلاسیک؛ نگرش تازه
- تاویل شعر برف؛ ادامۀ بیان اختلاف نیما با شاعران کلاسیک
شعرهای برگزیده
- ققنوس
- وای بر من
- گل مهتاب
- اندوهناک شب
- خنده سرد
- خواب زمستانی
- لکه‌دار صبح
- جغدی پیر
- آی آدمها
- داستانی نه تازه
- خروس می‌خواند
- در فرو بند
- مهتاب
- اجاق سرد
- هنگام که گریه می‌دهد ساز
- ماخ اولا
- چراغ
- در شب سرد زمستانی
- تا صبح‌دمان
- هنوز از شب
- مزرع شباویز
- شب است
- مرغ آمین
- داروگ
- خانه‌ام ابری است
- ری‌را
- همه شب
- در کنار رودخانه
- دل فولادم
- هست شب
- برف
- بر سر قایقش
- پاسها از شب گذشته است
- ترا چشم در راهم
- شب همه شب
تفسیر و تاویل شعرهای نیما یوشیج
- وای بر من
- خنده سرد
- خواب زمستانی
- لکه‌دار صبح
- داستانی نه تازه
- مهتاب
- داروگ
- خانه‌ام ابری است
- ری‌را
- همه شب
- در شب سرد زمستانی
- هست شب
کتاب حاضر با مآخذ و یادداشت‌ها، فهرست نام شعرها، و فهرست عام اعلام متن و حواشی به‌پایان می‌رسد.
اطلاعات کتاب خانه‌ام ابری است
عنوان کامل: خانه‌ام ابری است؛ شعر نیما از سنت تا تجدد
نویسنده: دکتر تقی پورنامداریان
ناشر قدیم: سروش (انتشارات صداوسیما)
چاپ اول: 1377
ناشر چاپ‌های جدید: مروارید
نوبت انتشار: چاپ نهم 1401
تعداد صفحات: 399 صفحه (در چاپ جدید: 472 صفحه)
موضوع: بررسی و نقد زندگی و شعرهای نیما یوشیج
قیمت: 150.000 تومان
کتاب خانه‌ام ابری است در سال‌های گذشته با ویرایش جدید از سوی نشر مروارید روانه بازار کتاب کشور شده است. برای خرید این نسخه از کتاب می‌توانید از سایت‌های فروش آنلاین کتاب استفاده کنید. برای خرید نسخه قدیمی‌تر که توسط انتشارات سروش منتشر شده بود، بازار کتاب دست دوم را جست‌وجو کنید. برای آشنایی با بهترین کتاب‌های زبان و ادبیات فارسی وارد بخش معرفی کتاب وبلاگ شوید.