معرفی فیلم Interiors (صحنه‌های داخلی [1978]) وودی آلن

سال 1977 شاهکار وودی آلن ساخته شد؛ فیلم آنی هال. موفقیت این فیلم منجر شد تا مدیران یونایتد آرتیستز پیام مهمی به او مخابره کنند: «از الان به‌بعد دیگر هرچه می‌خواهی بساز!» همین پیام کافی بود تا عالی‌جناب پس از چندین فیلم کمدی، اولین درام خود را بسازد. فیلم Interiors یا فیلم صحنه‌های داخلی نتیجۀ ورود وودی آلن به سینمای درام بود.

در ادامه قرار است به‌صورت مفصل درباره این فیلم بخوانیم و با اثر متفاوت وودی آلن بیش‌تر آشنا شویم. امیدوارم مورد پسندتان واقع شود و معرفی دیگر فیلم‌های وودی آلن را هم در همین وبلاگ بخوانید.

داستان فیلم صحنه‌های داخلی

وکیل ثروت‌مندی سر میز شام به همسر و سه دخترش اعلام می‌کند که دیگر وظیفه‌اش را در قبال خانواده به‌خوبی انجام داده و می‌خواهد مدتی را تنها زندگی کند. جدایی موقت پدر، مادر و دخترانش را درگیر ماجراهایی می‌کند. در بحبوحۀ این ماجراها رقابتی طاقت‌فرسا میان خوش‌بینی و واقع‌بینی شکل می‌گیرد و اثرات جانبی آن در روابط مادر-دختری این خانواده نیز تاثیر می‌گذارد. نتیجۀ این نبرد با حضور دوبارۀ پدر به‌همراه زنی دیگر در خانه مه‌آلودتر و ناپیداتر می‌شود. شاید یک جدایی دائمی باشد، و یا شاید مرگ. واقع‌گرایی پیروز خواهد شد، یا آرمان‌گرایی و خوش‌بینی؟

شخصیت‌ها و بازیگران فیلم Interiors 1978

فیلم Interiors وودی آلن 8 شخصیت اصلی کوچک و بزرگ دارد که در مسیر داستان حاضر و غایب می‌شوند. شخصیت‌پردازی‌های خوب و انتخاب بازیگران مناسب باعث شده تا در حین تماشای فیلم بتوانیم راحت‌تر با شخصیت‌ها کنار بیاییم و عملکرد ویژۀ هرکدام را آسوده‌تر بپذیریم. نکته دیگر نقش پررنگ زن‌ها در فیلم صحنه‌های داخلی است؛ اتفاقی که در دیگر فیلم‌های وودی آلن هم رخ می‌دهد و معمولا با شخصیت‌های زن تاثیرگذاری در آن‌ها روبه‌رو می‌شویم.

ایو Eve

ایو مادر خانواده است و سنگینی داستان این فیلم را بر دوش خود می‌کشد. او روحی هنرمند و وسواسی، و سلیقه‌ای تحسین‌برانگیز در چیدمان و انتخاب رنگ‌ها دارد. این روح هنرمند در پی جدایی موقت شوهرش، و سرنوشت‌های گوناگون دخترانش در آستانۀ فروپاشی قرار دارد. ایو خود را با خوش‌بینی نسبت به بازگشت مجدد شوهرش سر پا نگه داشته و کمک‌های معنوی دخترش، رناتا، نیز کمک‌حال اوست. ایفای این نقش برعهده جرالدین پیج (Geraldine Page) بوده است. هنرنمایی خارق‌العاده پیج در فیلم Interiors نامزدی‌ها و جوایزی را به‌همراه داشت که در ادامه کامل‌تر از آن‌ها خواهم نوشت.

عالی‌جناب وودی آلن نقش ایو را برای اینگرید برگمان نوشته بود. ولی او متاسفانه هم‌زمان در سوئد و در فیلم سونات پاییزی (Autumn Sonata) ایفای نقش می‌کرد و نتوانست به پیشنهاد آلن جواب مثبت بدهد. برگمان و پیج هر دو نامزد اسکار و گلدن‌گلوب شدند؛ اما در نهایت رقابت را به جین فوندا (بازیگر فیلم Coming Home یا بازگشت به وطن) واگذار کردند.

آرتور Arthur

پدر خانواده، آرتور، وکیل ثروت‌مندی است که با تصمیم ناگهانی خود پیِ داستان فیلم صحنه‌های داخلی را می‌ریزد. ایفای این نقش برعهدۀ ای. جی. مارشال (E. G. Marshall) بوده است. با این‌که تصمیم آرتور بر جدایی موقت از همسرش در روند داستان تاثیر به‌سزایی دارد، اما در بخش عمده‌ای از فیلم غایب است و تنها یاد او جریان دارد.

رِناتا Renata

دایان کیتون (Diane Keaton) در چهارمین حضور پیاپی‌اش در فیلم‌های وودی آلن ایفاگر نقش رناتا است. او شاعری موفق است و بار خوش‌بینی داستان فیلم بر دوش اوست. رناتا نیمۀ خوش‌بین و آرمان‌گرای داستان است و اصرار دارد که جدایی پدر و مادرش موقتی است و مادرش باید هم‌چنان به بازگشت پدر امیدوار بماند.

جویی Joey

جویی دیگر دختر خانواده است و در نقطۀ مقابل رناتا قرار دارد. او مادر مریضش را به آرمان‌گرایی دروغین متهم می‌کند. از سوی دیگر نیز عدم موفقیت و نداشتن هیچ استعدادی در کارهای هنری او را مقابل رناتا قرار می‌دهد. او هیچ‌کاره است و مدام شانس خود را در شغل‌ها و فعالیت‌های گوناگون امتحان می‌کند. همۀ اعضای خانواده در بی‌استعدادبودن جویی توافق دارند؛ اما برای حفظ روحیۀ او مجبورند حمایتش کنند. ایفای این نقش برعهده مری‌بث هارت (Marybeth Hurt) بوده است. البته در ابتدا قرار بوده که دایان کیتون ایفاگر نقش جویی در فیلم Interiors باشد، ولی بعد با اصرار خود کیتون، نقش رناتا به او واگذار شده است.

فلین Flyn

خواهر سوم، فلین، بازیگر فیلم‌های ضعیف و درجه چندم هالیوود است. او که زمان زیادی را دور از خانواده می‌گذراند، تاثیر چندانی در تصمیم‌گیری‌ها و حوادث داستان فیلم ندارد. در دسته‌بندی‌های فیلم صحنه‌های داخلی، این فیلم را در ردۀ فیلم‌های حاوی صحنه‌های تجاوز نیز می‌آورند و دلیل آن سکانسی‌ست که شوهر رناتا تلاش می‌کند در پارکینگ خانۀ مادرزنش به‌زور با فلین رابطه برقرار کند. کریستین گریفیث (Kristin Griffith) ایفاگر نقش فلین بوده است.

پیرل Pearl

معشوقۀ پدر خانواده، پیرل، در اواسط داستان وارد می‌شود و همۀ بنیان آرمان‌گرایانۀ ایو را نابود می‌کند. او شخصیتی کاملا متفاوت با افراد این خانواده دارد؛ زنی‌ست مطلقه، اهل خوش‌گذرانی در سرزمین‌های آفتابی و بدون هیچ اطلاعات هنری. ضربۀ نهایی زمانی بر روان ایو وارد می‌شود که او متوجه قصد آرتور و پیرل برای ازدواج می‌شود. در این میان شکستن گلدان محبوب ایو نیز به‌شکلی نمادگرایانه پایان او را به‌نمایش می‌گذارد. مورین استاپلتون (Maureen Stapleton) در نقش پیرل بازی تحسین‌برانگیزی از خود نشان می‌دهد و نامزدی جوایز مختلف را کسب می‌کند. در بخش جوایز فیلم Interiors بیشتر درباره آن خواهم نوشت.

مایک Mike

سم واترسون (Sam Waterson) در این فیلم ایفاگر نقش همسر جویی است. او فیلم‌سازی نسبتا موفق و همیشه پشتیبان جویی است. اما اختلاف‌نظرهایی با ایو دارد و دخالت بیش‌ازحد او را در دکوراسیون زندگی‌شان نمی‌پسندد.

فریدریک Frederick

فریدریک، همسر رناتا، رمان‌نویس ناموفقی است و همیشه خود را در مقابل موفقیت‌های ادبی همسرش ضعیف و شکننده می‌بیند. او به‌مصرف نوشیدنی‌های الکی می‌پردازد و خود را از جمع‌های ادبی رناتا کنار می‌کشد؛ زیرا احساس می‌کند دیگران مدام می‌خواهند شکست‌های حرفه‌ای او را به‌رخش بکشند. شاید پررنگ‌ترین حضور فریدریک در فیلم همان صحنۀ تلاشش برای تجاوز به فلین باشد. ایفای این نقش برعهدۀ ریچارد جُردن (Richard Jordan) بوده است.

نقد فیلم Interiors

فیلم Interiors اولین فیلم کاملا درام کارنامه هنری وودی آلن است. این فیلم هم‌چنین اولین ساختۀ وودی آلن است که خودش در آن ایفای نقش نمی‌کند. وودی آلن در فیلم صحنه‌های داخلی از آن فضای شهری و نیویورکی خود فاصله گرفته و داستان را در یک خانۀ بزرگ ساحلی و به‌دور از شهر روایت می‌کند. شاید نکته جالب درباره این فیلم آن باشد که در میان دو شاهکار وودی آلن ساخته شده است؛ آنی هال 1977 و منهتن 1979.

منتقدین این فیلم را وامدار سینمای اینگمار برگمان، یوجین اونیل (نمایش‌نامه‌نویس برجستۀ آمریکایی)، و آنتوان چخوف دانسته‌اند. علاقۀ وودی آلن به اینگمار برگمان برکسی پوشیده نیست و در این فیلم می‌توان رد پای سینمای او را به‌روشنی مشاهده کرد.

وودی آلن پس از موفقیتش در سینمای کمدی متفاوت، دربارۀ نتیجه‌بخش‌بودن اولین فیلم درام خود بسیار عصبی و نگران بوده است. او در اظهارنظری بعد از اکران فیلم می‌گوید که باید شخصیت پیرل را زودتر وارد داستان می‌کرده تا تاثیرگذاری آن بیش‌تر به‌چشم بیاید.

نقش موسیقی در این فیلم وودی بسیار کم‌رنگ است و بیش‌تر صدای فضا و محیط را می‌شنویم. اگر اشتباه نکنم، به‌جز در سکانس اعلام تصمیم پدر، در هیچ قسمت دیگری از فیلم موسیقی پس‌زمینه را نمی‌شنویم. صدای طبیعت (دریا) نیز در فیلم با حالتی نمادگرایانه بارها به‌گوش می‌رسد.

این نکته را هم ذکر کنم که نام فیلم در آغاز پنجره‌ها (Windows) بوده است؛ که موتیف فیلم نیز همین است. بعدها نام فیلم به‌پیشنهاد دایان کیتون به صحنه‌های داخلی (Interiors) تغییر می‌کند.

جوایز

جرالدین پیج برای هنرنمایی در این فیلم برنده جایزه بفتا بهترین بازیگر زن نقش مکمل شد. او هم‌چنین نامزد جایزه بهترین بازیگر زن در اسکار بود اما همان‌طور که بالاتر نیز اشاره کردم، از کسب آن بازماند. فیلم صحنه‌های داخلی 4 نامزدی دیگر اسکار نیز در پرونده دارد؛ 2 نامزدی برای وودی آلن در رشته‌های کارگردانی و نمایش‌نامه، یک نامزدی برای استاپلتون در شاخۀ بهترین بازیگر زن نقش مکمل، و یک نامزدی نیز برای مل بورن و دنیل رابرت برای طراحی صحنه.

فیلم Interiors در گلدن‌گلوب نیز 4 نامزدی داشت، اما در نهایت هیچ‌کدام از آن‌ها به جایزه منتهی نشدند. وودی آلن نامزد بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه، پیج نامزد بهترین بازیگر زن، و استاپلتون نامزد بهترین بازیگر زن نقش مکمل بودند.

دیالوگ‌ها

این فیلم مانند دیگر آثار وودی آلن دیالوگ‌های طنز و خاص نداشت (البته به‌نظر من). این‌جا تنها به دو دیالوگ فیلم Interiors وودی آلن اشاره می‌کنم:

چکیده

عنوان فیلم: Interiors

عنوان فارسی: صحنه‌های داخلی

سال اکران: 1978 میلادی

نویسنده و کارگردان: وودی آلن

تهیه‌کننده: چارلز اف. جافی

بازیگران: در بخش شخصیت‌ها کامل معرفی شدند.

ژانر: درام

مدت‌زمان: 93 دقیقه

بودجه ساخت: 10 میلیون دلار

فروش گیشه: اندکی بیش از 10 میلیون دلار

امتیاز IMDB فیلم: 7.4 از 10

امیدوارم از یادداشت معرفی فیلم Interiors لذت برده و برای تماشای این فیلم مهجور در میان مخاطبان ایرانی مشتاق شده باشید. پذیرای نقدها و پیشنهادهای شما برای بهبود بخش معرفی فیلم وبلاگ عقاید یک گرگ هستم.