امروز میخواهم درباره کتابهای علی کرمی صحبت کنم. او تا امروز سه مجموعه داستان و یک رمان منتشر کرده است. در این یادداشت ابتدا درباره خود علی صحبت میکنم و بعد نگاه کوتاهی به کتابهای او میاندازم.
زندگینامه علی کرمی
البته نمیشود اسم این بخش را زندگینامه گذاشت. وقتی میخواستم این یادداشت معرفی کتاب را بنویسم، از علی خواهش کردم که کمی درباره زندگیاش برایم بنویسد و من از آنها برای این بخش استفاده کردم. اطلاعاتی که اینجا مینویسم برای شناختن ابتدایی کتابهای علی کرمی و شخصیت او کافیست. البته علی چنان شخصیت دوستداشتنی و بزرگی دارد که سالها باید با او نشستوُبرخاست کنید تا اندکی بشناسیدش! خب برویم سراغ داستان زندگی.
علی کرمی سوم فروردین 1356 در کرمانشاه متولد شد و در 2 سالگی بههمراه خانواده به تهران مهاجرت کرد. او اکنون 2 سال است که در شمال کشور ساکن شده است. علی کرمی در هنرستان موسیقی تحصیل کرد و بعدها از دانشگاه موسیقی انصراف داد. تا نوجوانی و اوایل جوانی قلم خود را در شعر، داستان کوتاه، فیلمنامه و… بهچالش کشید. تا سالهای 30 سالگی نوشتن را جدی و مستمر دنبال نمیکرد؛ تا اینکه وارد فضای وبلاگنویسی شد. دوستانی که در وبلاگستان فارسی فعال بودهاند حتما وبلاگ علی کرمی را بهخاطر دارند.
بعد از این دوره بود که علی فیلمنامهنویسی، نمایش رادیویی، آیتم تلویزیونی و نمایش صحنه را نیز تجربه کرد. جدیدترین تجربه علی کرمی رماننویسی است که نتیجهاش را در رمان اولیس کامران میبینیم. او علاوهبر نوشتن دستی هم در عکاسی دارد و سالها بهعنوان عکاس خبری روزنامههای فرهنگ آشتی و جامجم مشغول بهفعالیت بوده است. کتاب اولیس کامران بهنوعی زادۀ تجربههای همین دوره است. علی دوربین کامپکتش را کنار گذاشته، دفترچهای در جیب میگذارد و اتفاقهای کوچک محیط اطراف و زندگی خودش را مانند یک عکس ثبت میکند.
تا به امروز سه مجموعه داستان با عناوین: جن زیبایی که از پترا آمد، بازیهای من و شانس عزیزم، و پیالهای چای بنوش، و یک رمان با عنوان اولیس کامران از علی کرمی منتشر شده است. درباره کتابهای علی کرمی در ادامه بیشتر صحبت خواهیم کرد.
معرفی کتابهای علی کرمی
خب برویم سراغ کتابها و کمی هم درباره آنها صحبت کنیم. ابتدا سه مجموعه داستان علی کرمی را مرور میکنیم و بعد میرویم سراغ رمان اولیس کامران. معرفیهای من در حد آشنایی ابتدایی با کتابها هستند. اگر خواننده داستانهای معاصر ایرانی هستید، حتما این کتابها را تهیه و مطالعه کنید و لذت ببرید.
مجموعهداستان جن زیبایی که از پترا آمد
کتاب جن زیبایی که از پترا آمد مجموعهای است از 32 داستان کوتاه علی کرمی که در مجموعه قصه نو نشر افکار منتشر شده است. قیمت این کتاب در چاپ اول سال 1391 خورشیدی 4200 تومان بوده است.
پترا کجاست؟! پترا شهری است باستانی در اردن که در دل کوهی بهرنگ گِل سرخ تراشیده شده و بهعقیدۀ محلیها بهکمک جنها ساخته شده است.
مجموعهداستان بازیهای من و شانس عزیزم
کتاب بازیهای من و شانس عزیزم مجموعهای از 39 داستان کوتاه است که در ادامه چندتایی از آنها را با هم خواهیم خواند. این کتاب در مجموعه منظومه داستان ایرانی نشر نون منتشر شده است. قیمت کتاب در چاپ دوم (سال 1392) 7500 تومان بوده است.
علاوه بر داستانکهایی که در ادامه مینویسم؛ از این کتاب علی کرمی داستانهای: جایی هست، از این فریادکش فرهاد، محاسبات سینهسوختهها، زنبورکنوازی ناشیانه برای بتهوون، ازدواج پس از انفجار اتمیترین بمب آمریکایی، و سفر به غربتر را بیش از بقیه دوست داشتم.
داستان منجی کلاغ سادهدل
روباه را دیدم قالب پنیری بهدندان گرفته و میرفت. با پسگردنی قالب پنیر را از دهانش بیرون کشیدم و بردم دادم به کلاغی که سر شاخه میگریست.
آدمهای دون کرمیلونه
بهش گفته بودن: «یا کاری رو که میگیم انجام میدی یا میکشیمت.»
و البته که پذیرفته بود چون دوست نداشت بمیره.
اون وقت یه مرد تاس رو نشونده بودن جلو روش و بهش گفته بودن: «موهاشو بباف!»
مجموعهداستان پیالهای چای بنوش!
در کتاب پیالهای چای بنوش! 133 داستان مینیمال از علی کرمی خواهید خواند. این کتاب را نشر نون منتشر کرده و قیمت آن در چاپ اول (1394) 12500 تومان بوده است.
از این کتاب داستانکهای تکهای از یک پاره، آنچه در این عکس میبینی، از عشق تو انگار فقط میدوم، تعبیر، یکی بالاخره باید مرا با خودش ببرد، خلاصهای از یک روز بیتو، حس ششم، راحیل، مثل بتهوون که سمفونی 9 را نشنید، عجیبی تو، این دو من که منم، و هپروت را بیش از بقیه دوست داشتم. البته چند داستان مینیمال دیگر را هم دوست داشتم که در ادامه مینویسم.
بازی
و گفتم بیا بازی کنیم، من با منگولههای موهات، تو با سرنوشت من…
او
شب بود که از گرگ پرسیدم: پس چه کسی؟
در میان بدر ماه، بر سر سهتیغ صخرهای سیاه، پوزه به آسمان شب بر کرد و بهآهنگی از ترس و سوز گفت: اووووووووو…
بهخاطر او بود که گرگ شدم.
بر دیوار قهوهخانه
کاشکی این مرد بودم، مرد تو این عکس. او حالا حالاها سیگارش به ته نمیرسد. استکان چایش بیاینکه سرد بشود بر میز است. و میخندد.
سودا
عصر تو تاکسی گوشیها را چپانده بودم تو گوشهام. گوشیها به آبپاشهایی میمانستند که طراوت و خنکای ترانهای را بر چمنزارم میپاشیدند. یکهو دلم ریخت. زنی –زیبا و بیگانه- در زندانی تاریک به من فکر میکند و سیگار میکشد.
رمان اولیس کامران
این رمان 200 صفحهای اولین تجربه جدی علی کرمی در رماننویسی و پشتسر گذاشتن نوشتن داستانهای کوتاه و مینیمال است. او پیشتر یکبار این کار را با نوشتن رمانی اینترنتی آغاز کرده بود، اما کارش ناتمام ماند؛ چون روند داستان را پس از انتشار نمیشد تغییر داد و همین کار را برای نویسنده دشوار میکرد. در میان کتابهای علی کرمی اولیس کامران کوتاهترین نام را هم دارد! کتاب اولیس کامران نیز در مجموعه منظورمه داستان ایرانی نشر نون منتشر شده است. قیمت این کتاب در چاپ اول (سال 1397) 19000 تومان بوده است.
«از همان روز که عمّه سرم را به در آهنی پشتبام کوفت، شدم اولیس در سرزمین عجایب!» و این آغازی است بر سفرهای اولیس کامران. رمان از سه بخش تشکیل شده و در دل هر بخش یک سفر وجود دارد. در واقع موضوع اصلی این کتاب سفر است؛ سفر به گذشته، آینده، درون، و در خیال. روایتهای این رمان پارهای واقعی و بخشهایی هم آفریده ذهن و خیال نویسنده است. وقتی این برداشتم را با علی کرمی در میان گذاشتم، او نیز تایید کرد که برای نوشتن این کتاب از خاطرات و سرگذشتهای واقعی زندگیاش کمک گرفته است. همراه اولیس در سفرهایش آقای اسمیت 38 است؛ اسلحهای که او آن را از عالم خواب با خود به واقعیت آورده است.
همانطور که در معرفی کتابهای داستان کوتاه علی کرمی دیدیم، او در نوشتههایش از عنصر طنز هم بسیار بهره میگیرد و خود را در قالبها و چارچوبهای رسمی پنهان و حبس نمیکند. رد پای داستانهای کوتاه را میتوان در این رمان نیز دید. اگر کتابها را به ترتیبی که من اینجا نوشتهام بخوانید، بهروشنی مسیر نویسندگی علی کرمی را خواهید دید؛ آن مسیری که از داستان کوتاه آغاز شده و کمکم در قالب یک داستان بلندتر و یک رمان خود را بهظهور میرساند. نتیجۀ این دگرگونی هم جذاب و خواندنی شده است. انتخاب لحن روایت و نوع نگاه نیز عالی بوده و توانسته معنای حادثهها را در بهترین قالب ممکن نمایش دهد. بیشک میتوانید رمان اولیس کامران را به فهرست کتابهایی که حتما باید بخوانیم خود اضافه کنید.
علی ساده مینویسد؛ مانند ذات زندگی. و مثل بعضی از نویسندگان همنسلش در پی نتیجهگیریهای سنگین انتزاعی و بهزورفشاری جملاتِ بهاصطلاح هشتریشتری مابین داستانش نیست! شما وقتی کتاب اولیس کامران را شروع کنید، ناگهان بهخودتان خواهید آمد و خواهید دید که مانند پیالهای چای آن را سر کشیدهاید و جانتان از تجربۀ یک زندگی در سفر گرم شده است. اینها را بیاغراق نوشتم و مشتاقم که هرچه زودتر تجربههای جدیدتر علی کرمی را در عرصه رمان بخوانم و لذت ببرم.
در پایان تکهای هم از جدیدترین کتاب علی کرمی را با هم بخوانیم:
«در زندگی نهتنها زخمهایی هست که مثل خوره روح آدمیزاد را میخورد، زخمهایی که آدم نمیتواند دردشان را حتی برای سایۀ خویش بر دیوار بازگو کند، بلکه از این بدتر هم میشود بشود، همیشه ممکن است بدتر باشد، یا خوبتر باشد، پس نباید در بند بد و خوب بود. باید فراسوی نیک و بد زیست، نه که منفعل باشی، البته همیشه باید یادمان باشد بهتر است بعضی چیزها را همانطور که هستند بپذیریم و به حال خود رها کنیم، ولی خوشبختانه بسیاری از چیزها را میشود تغییر داد که مطمئن باش این هم تضمینی برای رضایت درونی تو نخواهد بود چراکه گاهی تازه وقتی چیزی را برای همیشه تغییر میدهی پی میبری همان وضعیت نخستین بهترین وضعیت ممکن بوده است.»
و پایان…
در این یادداشت درباره علی کرمی خواندیم و 4 کتاب او را بهاختصار معرفی کردیم. کتابهای علی کرمی 3 مجموعه داستان و یک رمان بودند که بهترتیب تاریخ انتشار در اینجا آنها را با هم مرور کردیم. امیدوارم این کتابهای خواندنی را تهیه کنید و از خواندنشان لذت ببرید. لطفا نظراتتان را درباره بخش معرفی کتاب وبلاگ عقاید یک گرگ با من در میان بگذارید.