چاپ اول و دوم کتاب افراسیاب در اسطوره و حماسه (سالهای 1383 و 1385) با نشر کاروان بود. پس از تعطیلی این نشر، چاپ سوم کتاب توسط نشر قطره با همان طرح جلد انجام شد. عنوان کامل این کتاب در روی جلد، «افراسیاب در اسطوره و حماسه و زخم عمیق رستم» آمده است. در ادامه با مرور فهرست کتاب، با محتوای آن بیشتر آشنا میشویم.
فهرست کتاب
این کتاب از 5 بخش تشکیل شده است:
در بخش اول که «درآمدی بر اسطوره» نام دارد، میخوانیم:
- تعریف اسطوره
- باور و تقدس
- اسطوره و افسانه
- اسطوره و نماد
بخش دوم، «افراسیاب در اسطوره و حماسه»، به جستارهای کوتاه نگارنده درباره جایگاه افراسیاب در شاهنامه فردوسی و متون باستانی ایران اختصاص دارد.
- افراسیاب در اساطیر
- افراسیاب در اوستا
- افراسیاب در متون پهلوی
- افراسیاب در حماسه
بخش سوم «زخم عمیق رستم» نام دارد و به بررسی مسائلی پیرامون زندگی و شخصیت رستم میپردازد.
- یزدان
- آیین سیاسی
- انسان: کاوس
- افراسیاب و هومان
- هجیر
- رستم و جهانشناسی
- آیین سیاسی رستم
- خردمندی و مردمگرایی
- التهابات درونی
- سهراب: اندیشۀ سیاسی و عشق
نگارنده در بخش چهارم کتاب، «گئوماتِ مُغ یا بردیا»، به نقد مقالۀ «تاثیر جنبش بردیا (گئوماتا) در پارت و مازندران باستان» از طیار یزدانپناه (منتشرشده در نشریه چیستا، سال دهم، اسفند 75 و فروردین 76) پرداخته است. سرفصلهای این بخش اینها هستند:
- کمبوجیه
- بردیا
- رسمیتبخشیدن به دین زرتشت
فصل پایانی کتاب افراسیاب در اسطوره و حماسه به نقد مقالۀ «سهراب و سیاووش» دکتر میرجلالالدین کزازی (منتشرشده در نشریه چیستا، سال پنجم، شمارههای 5 و 6) اختصاص دارد و عنوان آن «ارزیابی یک تحلیل در پهنۀ اسطوره» است. در این بخش میخوانیم:
- ارزیابی یک تحلیل
- نمادگرایی در اسطوره
- ایرانی، انیرانی
اطلاعات بیشتر درباره کتاب افراسیاب در اسطوره و حماسه
درباره چاپهای این کتاب در مقدمه نوشتم. اینجا بهذکر این نکته اکتفا میکنم که کتاب افراسیاب در اسطوره و حماسه در 168 صفحه منتشر شده، و موضوع آن اسطورههای ایرانی، ایران باستان، شاهنامه فردوسی، رستم، و افراسیاب است.