دیوان مسعود سعد سلمان نخستینبار توسط ابوالقاسم خونساری در سال 1296 بهصورت چاپ سنگی منتشر شد. سپس تصحیح غلامرضا رشید یاسمی از دیوان مسعود سعد توسط انتشارات پیروز در سال 1339 بهطبع رسید. نسخهای که در انتهای این یادداشت برای دانلود قرار گرفته، همان تصحیح رشید یاسمی است. البته پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بهتازگی این دیوان را با تصحیح محمد مهیار در دو جلد منتشر کرده، که قیمت بالایی دارد و من هنوز تهیهاش نکردهام.
پس چون نسخۀ رشید یاسمی در بازار موجود نیست، ما اینجا این کتاب را برای دانلود رایگان قرار میدهیم. اگر دوست داشتید تازهترین پژوهش پیرامون دیوان این شاعر را بخوانید، میتوانید نسخۀ محمد مهیار را تهیه کنید.
زندگینامۀ مسعود سعد سلمان
هدف از این نوشته، بحث دربارۀ زندگی مسعود سعد سلمان نیست؛ و من فقط اشاره کوتاهی به برخی از برهههای زندگی این شاعر میکنم. تاریخ ولادت و وفات مسعود سعد را 438-515 گفتهاند. البته این تاریخ ممکن است گاهی چندسال پس و پیش نیز بیان شود. مسعود سعد از شاعران دوره غزنوی است و نیاکان او برای خدمت به خاندان غزنویان از شهر همدان راهی غزنین شدهاند.
آنچه در دیوان و زندگی مسعود سعد سلمان وجهۀ پررنگی دارد، حبسیات اوست. حبسیات مسعود سعد سلمان بهخاطر زندانیبودن او در دو دوره، و حدود 19 سال در قلعههای دهک، سو، نای، و مرنج سروده شدهاند. این شاعر قرن پنجم هجری، علاوهبر بر حبسشدن در زندانهای مختلف، در دورههای نیز امیر و حکمران مناطقی از هندوستان بوده است. نوشتهاند که مسعود سعد شاهنامه را نیز خلاصه، و اشعار برگزیده آن را در کتاب اختیارات شاهنامه تدوین کرده است. مسعود سرانجام در دوره حکومت بهرامشاه دیده از جهان فرومیبندد.
در بخش بعد، نمونههای از اشعار مسعود سعد سلمان را مینویسم.
اشعاری از دیوان مسعود سعد سلمان
شعرهای انتخابشده از کتاب مسعود سعد سلمان با تصحیح مرحوم رشید یاسمی است و ممکن است در بعضی جاها با نسخههای دیگر متفاوت باشد.
ز بهر تیرگی شب مرا رفیق چراغ … ز بهر روشنی دل مرا ندیم کتاب
گله از هیچکس نباید کرد … کز تن ماست آنچه بر تن ماست
بلا و محنت و اندوه و رنج و محنت و غم … دمادمند بهمنبر چو قطرههای مطر
ز بس که گویم امروز این بلا بودست … تمام نام بلاها مرا شدست از بر
که بردرند سگان هرکه را نگردد سگ … لگد زنند خران هرکه را نباشد خر
از بس سمر که گفتهام اندر فراق دوست … همچون فراق گشتهام اندر جهان سمر
هیچ حسرت ماند کاین دل آن نخورد؟ … هیچ عبرت ماند کاین دل آن ندید؟
آن به که خود آدمی نزاید … چون زاد همان زمان بمیرد
تبارکالله از این بخت و زندگانی من … که تا بمیرم زندان بود مرا خانه
اگر شنیدمی از دیگران حکایت خود … همه دروغ نمودی مرا چو افسانه
مسعود سعد از شاعران شهرآشوبسراست و از صفحۀ 636 کتاب زیر اشعار شهرآشوب مسعود سعد سلمان آمده است. او اشعاری در توصیف ماههای فارسی سال (از صفحۀ 654)، و نیز معرفی روزهای هفته دارد. از دیگر بخشهای متفاوت دیوان مسعود سعد سلمان «نام روزهای فرس» است، که از صفحۀ 659 کتاب بهبعد آمده است: اورمزدروز، بهمنروز، اردیبهشتروز، شهریورروز، سپندارمذروز، خردادروز، مردادروز، دیباذروز، آذرروز، آبانروز، خورروز، ماهروز، تیرروز، گوشروز، دیمهرروز، مهرروز، سروشروز، رشنروز، فروردینروز، بهرامروز، رامروز، بادروز، دیبدینروز، دینروز، اردروز، اشتادروز، آسمانروز، رامیادروز، ماراسپندروز، انیرانروز.
دانلود کتاب
عنوان: دیوان مسعود سعد سلمان
مصحح: غلامرضا رشید یاسمی
ناشر: انتشارات پیروز
نوبت انتشار: چاپ اول 1339
موضوع: شعر کلاسیک فارسی – شاعران قرن پنجم و ششم
تعداد صفحات: 834 صفحه
حجم فایل: نزدیک به 98 مگابایت
قیمت: رایگان
برای دانلود دیوان مسعود سعد سلمان با تصحیح رشید یاسمی روی لینک کلیک کنید. شما همچنین میتوانید برای دانلود کتابهای ادبیات فارسی و آشنایی با بهترین کتابها وارد بخش معرفی کتاب وبلاگ شوید.
1 دیدگاه
درود ،
ایا بیان روزهای برج که به نام روزهای فرس مسعود سعد سلمان توصیف می کند جز ادبیات غنایی هستند ؟
از توضیحات ومطالب ارزنده سپاس گزارم