کتاب کودک مدفون نمایشنامهای است از سام شپارد، نویسندۀ آمریکایی برندۀ جایزۀ پولیتزر سال 1979. این کتاب روایتی عجیب از خانوادهای آمریکایی است که سالهاست راز آزاردهندهای را پنهان کردهاند؛ چنانکه حتی خودشان نیز صحت آن را باور نمیکنند. نمایش کودک مدفون نخستینبار در 27 ژوئن 1978 بهکارگردانی رابرت وود در مجیک تیهتر در سانفرانسیسکو اجرا شده است.
در ادامه بیشتر دربارۀ داستان نمایشنامه و جزئیات کتاب خواهم نوشت.
داستان کتاب کودک مدفون
در این نمایش شخصیتهای زیر حضور دارند:
- دوگی، پدر 70 ساله خانواده
- هالی، همسر دوگی و مادر 65 ساله خانواده
- تیلدن، پسر بزرگ خانواده
- برادلی، پسر دوم خانواده
- وینسنت (وینس)، پسر تیلدن
- شلی، دوستدختر وینس
- پدر دیویس، کشیش پروتستان
در تمام داستان شخصیتها مدام حاضر و غایب میشوند، تنها دوگی بیمار و الکلی در مرکز صحنه همیشه حاضر است و بار راز پنهان خانواده بیش از همه بر دوش اوست. اعضای این خانواده مدام در تنشاند، امّا این تنش بیشتر کلامی است و بهسوی برخوردهای فیزیکی کشیده نمیشود. نویسنده در مسیر داستانپردازی خود ضمن روایت واقعیتها، گاهی چنان هنرمندانه از کلمات استفاده میکند که خواننده در واقعی یا ساختگی بودن آن صحنه شک میکند.
باران تندی میبارد و مزرعهای خشک، که دهههاست محصولی نداشته، ناگهان ذرت و هویج بار میدهد. خواننده هیچ پنجرهای برای تماشای حیاط پشت خانه و مزرعه ندارد، و نمیداند که تیلدن ذرتها را دزدیده، یا واقعاً از مزرعۀ بیباروبرشان چیده است. آیا دوگی و هالی مطمئناند که مزرعه سبز نشده است؟ آنها که میتوانند از در و پنجره مشرف به مزرعه نگاه بکنند، چرا اصرار دارند که تیلدن ذرتها را دزدیده، و امکان ندارد از مزرعۀ خودشان چیده باشد؟
از آغاز داستان ما با انباری از باروت مواجهیم که مدام جرقه میخورد، امّا منفجر نمیشود. هرلحظه منتظریم که حادثهای خونبار و فجیع رخ بدهد، ولی اعضای خانواده در کنار هم زندگی میکنند و هیچ تماسی با هم ندارند. نویسنده، شخصیتهای داستان خود را در هالهای از مه حفظ میکند: پدری که فرزند خود را نمیشناسد، پسری که نمیدانیم واقعی است یا ساختۀ ذهن مادر، برادرانی که ناگفته پیداست با هم در تقابل و تنشاند.
چنین بهنظر میاد که اعضای خانواده مدام میخواهند از آن خانۀ نفرینشده و راز شوم آن فرار کنند؛ ولی مهم نیست چقدر دور بشوند، چراکه در نهایت به همانجا بازخواهندگشت. در چنین فضایی است که ما منتظریم آن راز مدفون آشکار شود؛ امّا تا واپسین صحنهها هیچ سرنخی نداریم که این اتفاق چگونه و از سمت کدام شخصیت رخ خواهد داد.
شخصیتپردازی در کتاب کودک مدفون طوری صورت گرفته که خواننده نمیداند از کدام فرد باید متنفر باشد و با کدامیک باید همذاتپنداری داشته باشد. انگار که همه در فاجعهای گناهکارند و در عین حال، بیگناه. خواننده نمیتواند تشخیص بدهد که این افراد یکدیگر را دوست دارند، یا از هم متنفرند.
در یک نگاه
عنوان اصلی: Buried Child
عنوان فارسی: کودک مدفون
نویسنده: سام شپارد (Sam Shepard)
مترجم: آهو خردمند
ناشر: نیلا
موضوع: نمایشنامه آمریکایی
تعداد صفحات: 96 صفحه
اولین انتشار: سال 1380
تازهترین چاپ: چاپ چهارم 1394
قیمت: 11000 تومان (در سایتها 20000 تومان قیمت خورده بود.)
کتاب کودک مدفون سام شپارد بیستونهمین کتاب از مجموعۀ قلمرو هنر انتشارات نیلاست و زیر نظر حمید امجد ترجمه و منتشر شده است. اگر به کتابهای نمایشنامه علاقهمندید حتماً از مطالعۀ کودک مدفون لذت خواهید برد. برای آشنایی با دیگر کتابها میتوانید بخش معرفی کتاب وبلاگ را نگاه کنید.